Λαγανάς

I

Κόλπος στο νότιο τμήμα της Ζακύνθου, μήκους 10 χλμ. και πλάτους κατά μέσο όρο 200 μ., που ορίζει το μεγαλύτερο τμήμα της νότιας ακτογραμμής του νησιού. Στον κόλπο του Λ. βρίσκονται τα νησιά Μαραθονήσι και Πελούζο, ενώ στον δυτικό μυχό του βρίσκεται ο όρμος του Κεριού. Ο κόλπος του Λ. έγινε γνωστότερος τα τελευταία χρόνια, αφού το 1999 συστάθηκε στην περιοχή, επίσημα πλέον, το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Κόλπου Λ. Ο χώρος που έχει χαρακτηριστεί θαλάσσιο πάρκο περιλαμβάνει τη θαλάσσια έκταση του κόλπου Λ., των νήσων Στροφάδων (40 ναυτικά μίλια Ν της Ζακύνθου) και την παρακείμενη χερσαία έκταση των δήμων Ζακύνθου και Λαγανά. Ο κόλπος του Λ., η καρδιά του πάρκου, αποτελεί τον τόπο που έχει επιλέξει η μεσογειακή θαλάσσια χελώνα καρέτα καρέτα (βλ. λ.) ως χώρο αναπαραγωγής της από τον Μάιο έως τον Αύγουστο. Μαζί με το απειλούμενο είδος της θαλάσσιας χελώνας προστατεύεται η χλωρίδα και η πανίδα της παράκτιας ζώνης του κόλπου, καθώς και τα εναπομείναντα στην περιοχή άτομα της φώκιας μονάχους μονάχους. Τα συγκεκριμένα δεδομένα έχουν επιβάλει τη λήψη ορισμένων μέτρων, για τη διάρκεια της θερινής περιόδου, όπως είναι η απαγόρευση της αλιείας και του ελλιμενισμού μεγάλων σκαφών, αλλά και περιορισμοί στην παράκτια ανοικοδόμηση και φωταγώγηση οικιών και καταστημάτων, στη χρήση της παραλίας από τη δύση μέχρι την ανατολή του ήλιου κ.ά. Στον κόλπο υπάρχουν ακόμη στρώματα γύψου και θείου.

II

Ονομασία δύο οικισμών.

1. Παράλιος οικισμός (υψόμ. 10 μ., 543 κάτ.) της Ζακύνθου. Βρίσκεται στο νότιο άκρο του νησιού, στην ακτή του κόλπου του Λαγανά. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Λαγανά του νομού Ζακύνθου. Μέχρι το 1981 ονομαζόταν Λαγενάς.

2. Ημιορεινός οικισμός (υψόμ. 190 μ., 304 κάτ.) του νομού Ηλείας. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του νομού, 29 χλμ. ΒΑ του Πύργου. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Πηνείας.

Ο κόλπος του Λαγανά στη Ζάκυνθο (φωτ. ΑΠΕ).